Wybierz język

38. Instrumenty finansowe cd.

Porównanie wartości godziwej i wartości księgowej

Grupa stosuje następującą hierarchię ustalania i ujawniania wartości godziwej instrumentów finansowych, w zależności od wybranej metody wyceny:

  • Poziom 1: ceny kwotowane (nieskorygowane) na aktywnych rynkach dla takich samych aktywów i zobowiązań;
  • Poziom 2: dane wejściowe, które są obserwowalne dla danych aktywów i zobowiązań, zarówno bezpośrednio (np. jako ceny) lub pośrednio;
  • Poziom 3: dane wejściowe niebazujące na obserwowalnych cenach rynkowych (dane wejściowe nieobserwowalne).

Tabela poniżej przedstawia wartości godziwe aktywów i zobowiązań finansowych wraz z ich wartościami księgowymi.

31 grudnia 2013 31 grudnia 2012
Kategoria wg MSR 39 Poziom hierarchii wartości godziwej Wartość godziwa Wartość księgowa Wartość godziwa Wartość księgowa
Pożyczki udzielone podmiotom niepowiązanym A 2 124 124 228 228
Należności z tytułu dostaw i usług i inne należności A 2 369.868 369.868 338.547 338.547
Transakcje zamiany stóp procentowych (IRS) B 2 (8.041) (8.041) (15.321) (15.321)
Transakcje walutowej zamiany stóp procentowych (CIRS) B 2 (4.054) (4.054) (10.700) (10.700)
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty A 2 342.251 342.251 270.354 270.354
Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek C 2 (516.472) (485.883) (936.191) (867.611)
Zobowiązania z tytułu obligacji Senior Notes C 1 (1.553.126) (1.438.669) (1.565.014) (1.413.735)
Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego C 2 (442) (463) (727) (784)
Rozliczenia międzyokresowe kosztów C 2 (136.024) (136.024) (155.426) (155.426)
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania i kaucje C 2 (195.142) (195.142) (251.493) (251.493)
Razem (1.701.058) (1.556.033) (2.325.743) (2.105.941)
Nierozpoznany zysk/(strata) (145.025) (219.802)

A – pożyczki i należności
B – instrumenty zabezpieczające
C – inne zobowiązania

Przyjmuje się, że wartość godziwą środków pieniężnych i ich ekwiwalentów stanowi ich wartość nominalna, dlatego nie zastosowano żadnych technik do wyceny tych pozycji bilansowych.

Ustalając wartość godziwą zobowiązań z tytułu leasingu finansowego, przyjęto przewidywane przepływy od daty bilansowej do grudnia 2015 roku (przewidywany moment zakończenia leasingu). Stopa dyskontowa dla każdej płatności została obliczona jako suma stopy procentowej WIBOR i marży związanej z ryzykiem kredytowym Grupy.

Na należności z tytułu dostaw i usług i inne należności, a także zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania i kaucje składają się w przeważającej mierze należności i zobowiązania, które zostaną uregulowane nie później niż do końca miesiąca następującego po dniu bilansowym, dlatego przyjęto, że ich wycena z uwzględnieniem wartości pieniądza w czasie byłaby zbliżona do wartości nominalnej. Do wyceny pożyczek udzielonych podmiotom niepowiązanym oraz zobowiązań z tytułu kredytów i pożyczek zastosowano techniki wyceny oparte na obserwowalnych danych rynkowych – stopach WIBOR.

Na dzień 31 grudnia 2013 roku kredyty i pożyczki obejmowały kredyt bankowy. Do wyceny kredytu bankowego analizowano prognozowane przepływy pieniężne od dnia bilansowego do dnia 31 grudnia 2015 roku (przyjęto datę spłaty kredytu). Stopa dyskontowa dla każdej płatności została obliczona jako suma stopy procentowej WIBOR i marży związanej z ryzykiem kredytowym Grupy.

Wartość godziwa transakcji IRS i CIRS została określona na podstawie wyceny banku, z którym Grupa zawarła transakcje opcyjne.

Wartość godziwa obligacji Senior Notes została obliczona jako ostatnia cena zakupu na dzień bilansowy wg kwotowań Reutersa przemnożona przez kurs EUR/PLN na dzień bilansowy.

Na dzień 31 grudnia 2013 roku Grupa posiadała następujące instrumenty finansowe wyceniane w wartości godziwej.

Zobowiązania wyceniane w wartości godziwej

31 grudnia 2013 Poziom 1 Poziom 2 Poziom 3
Transakcje zamiany stóp procentowych (IRS) (8.041)
Transakcje walutowej zamiany stóp procentowych (CIRS) (4.054)
Razem - (12.095) -

Na dzień 31 grudnia 2012 roku Grupa posiadała następujące instrumenty finansowe wyceniane w wartości godziwej:

Aktywa wyceniane w wartości godziwej

31 grudnia 2012 Poziom 1 Poziom 2 Poziom 3
Transakcje walutowej zamiany stóp procentowych (CIRS) 478
Razem - 478 -

Zobowiązania wyceniane w wartości godziwej

31 grudnia 2012 Poziom 1 Poziom 2 Poziom 3
Transakcje zamiany stóp procentowych (IRS) (15.321)
Transakcje walutowej zamiany stóp procentowych (CIRS) (11.178)
Razem - (26.499) -

Pozycje przychodów, kosztów, zysków i strat ujęte w rachunku wyników związane z zobowiązaniami z tytułu kredytów i pożyczek i obligacjami Senior Notes (z uwzględnieniem transakcji zabezpieczających)

Za okres od 1 stycznia 2013 do 31 grudnia 2013

Kredyty i pożyczki Obligacje Senior Notes Instrumenty zabezpieczające Razem
Odsetki od kredytów i pożyczek (64.578) - (10.092) (74.670)
Odsetki od obligacji Senior Notes - (109.057) (8.149) (117.206)
Różnice kursowe - (20.135) - (20.135)
Koszty finansowe łącznie (64.578) (129.192) (18.241) (212.011)
Zysk/(strata) brutto łącznie (64.578) (129.192) (18.241) (212.011)
Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów zabezpieczających - - 14.404 14.404

Za okres od 1 stycznia 2012 do 31 grudnia 2012

Kredyty i pożyczki Obligacje Senior Notes Instrumenty zabezpieczające Razem
Odsetki od kredytów i pożyczek (109.760) - (1.107) (110.867)
Odsetki od obligacji Senior Notes - (108.926) 1.734 (107.192)
Różnice kursowe - 112.143 - 112.143
Koszty finansowe łącznie (109.760) 3.217 627 (105.916)
Zysk/(strata) brutto łącznie (109.760) 3.217 627 (105.916)
Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów zabezpieczających - - (31.345) (31.345)

Instrumenty finansowe – instrumenty pochodne, zabezpieczające

Zabezpieczenie ryzyka stopy procentowej od płatności odsetkowych

Na dzień 31 grudnia 2013 roku Grupa posiadała instrumenty finansowe: swapy stopy procentowej (IRS) celem zabezpieczenia, opartych na zmiennej stopie procentowej, płatności odsetkowych od kredytu denominowanego w PLN.

Warunki transakcji IRS (m.in. harmonogram) zostały dopasowane do warunków naliczania płatności opartych na zmiennej stopie od kredytu denominowanego w PLN. W okresie sprawozdawczym zabezpieczenie zmian stopy procentowej było wysoce efektywne. W związku z tym nie zidentyfikowano i nie rozpoznano w rachunku zysków i strat części nieefektywnej z tytułu wyceny IRS.

Poniższa tabela prezentuje podstawowe parametry instrumentów IRS klasyfikowanych jako instrumenty zabezpieczające, włącznie z: okresami, w których będą następowały przepływy pieniężne z tytułu instrumentów zabezpieczających i w których instrumenty zabezpieczające będą wpływać na rachunek zysków i strat, a także wartość godziwą instrumentów zabezpieczających na dzień bilansowy.

31 grudnia 2013 31 grudnia 2012
Typ instrumentu Swap stopy procentowej Swap stopy procentowej
Ekspozycja Płatności w PLN oparte na stopie zmiennej Płatności w PLN oparte na stopie zmiennej
Zabezpieczane ryzyko Ryzyko stopy procentowej Ryzyko stopy procentowej
Wartość nominalna instrumentu zabezpieczającego 978.008 1.111.008
Wartość godziwa instrumentu zabezpieczającego (8.041) (15.321)
Rachunkowa klasyfikacja Zabezpieczenie przepływów pieniężnych Zabezpieczenie przepływów pieniężnych
Okres wpływu instrumentu zabezpieczającego na rachunek zysków i strat Do 31 marca 2015 roku Do 31 marca 2015 roku

Poniższa tabela prezentuje zmianę wartości godziwej instrumentów zabezpieczających (przed opodatkowaniem):

2013 2012
Bilans otwarcia (15.321) (6.687)
Część efektywna wyceny rozpoznana w kapitale własnym (2.812) (9.741)
Część wyceny ujętej w kapitale własnym odniesiona do rachunku zysków i strat: 10.092 1.107
- korekta kosztów odsetkowych 10.092 1.107
- rozpoznanie części nieefektywnej - -
Bilans zamknięcia (8.041) (15.321)

Zabezpieczenie ryzyka kursu walutowego od płatności odsetkowych

Na dzień 31 grudnia 2013 roku Grupa posiadała instrumenty finansowe: swapy płatności odsetkowych w różnych walutach (CIRS) celem zabezpieczenia płatności odsetkowych od obligacji denominowanych w euro.

Warunki transakcji CIRS (m.in. harmonogram) zostały dopasowane do warunków naliczania płatności od obligacji denominowanych w euro. W okresie sprawozdawczym zabezpieczenie zmian kursu walutowego było wysoce efektywne. W związku z tym nie zidentyfikowano i nie rozpoznano w rachunku zysków i strat części nieefektywnej z tytułu wyceny CIRS.

Poniższa tabela prezentuje podstawowe parametry instrumentów CIRS klasyfikowanych jako instrumenty zabezpieczające, włącznie z: okresami, w których będą następowały przepływy pieniężne z tytułu instrumentów zabezpieczających i w których instrumenty zabezpieczające będą wpływać na rachunek zysków i strat, a także wartość godziwą instrumentów zabezpieczających na dzień bilansowy.

31 grudnia 2013 31 grudnia 2012
Typ instrumentu Swap płatności odsetkowych w różnych walutach Swap płatności odsetkowych w różnych walutach
Ekspozycja Płatności odsetkowe w euro Płatności odsetkowe w euro
Zabezpieczane ryzyko Ryzyko zmian kursu walutowego Ryzyko zmian kursu walutowego
Wartość nominalna instrumentu zabezpieczającego (euro) 350.000 700.000
Wartość godziwa instrumentu zabezpieczającego (4.054) (10.700)
Rachunkowa klasyfikacja Zabezpieczenie przepływów pieniężnych Zabezpieczenie przepływów pieniężnych
Okres wpływu instrumentu zabezpieczającego na rachunek zysków i strat Do 20 maja 2014 roku Do 20 maja 2014 roku

Poniższa tabela prezentuje zmianę wartości godziwej instrumentów zabezpieczających (przed opodatkowaniem):

2013 2012
Bilans otwarcia (10.700) 13.706
Część efektywna wyceny rozpoznana w kapitale własnym (1.503) (22.672)
Część wyceny ujętej w kapitale własnym odniesiona do rachunku zysków i strat: 8.149 (1.734)
- korekta kosztów odsetkowych 8.149 (1.734)
- rozpoznanie części nieefektywnej - -
Bilans zamknięcia (4.054) (10.700)